Η αυτοσυμπόνια είναι μια έννοια που
αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια κυρίως βασισμένη στην φιλοσοφία της ανατολής. Ο
Βουδισμός για παράδειγμα εισάγει αυτή την έννοια στους πιστούς του, θεωρώντας
ότι τα λάθη είναι κάτι πανανθρώπινο και μπορεί να αποτελέσει ένα μάθημα. Η
κύρια ερευνήτρια της αυτοσυμπόνιας η Neff υποστηρίζει πως η αυτοσυμπόνια συνεπάγεται να
βλέπει κανείς την εμπειρία του ατόμου υπό το φως της κοινής ανθρώπινης
εμπειρίας, αναγνωρίζοντας ότι ο πόνος, τα ελαττώματα και οι ανεπάρκειες αποτελούν
μέρος της ανθρώπινης φύσης και ότι όλοι οι άνθρωποι αξίζουν συμπόνια.
Η λιγότερη
κριτική προς τον εαυτό επιτρέπει επίσης λιγότερη κριτική προς τους
άλλους, καθώς δεν απαιτούνται συγκρίσεις μεταξύ του εαυτού και άλλων για την
ενίσχυση της αυτοεκτίμησης (Neff,
2003). Η συμπόνια δεν επεκτείνεται στον εαυτό επειδή κάποιος είναι ανώτερος ή
περισσότερο άξιος από τους άλλους αλλά γίνεται ακριβώς επειδή το άτομο αναγνωρίζει
τη σύνδεσή του και την ισότητά του με τους άλλους (Brown, 1999).
Έτσι η
συμπόνια προς τον εαυτό είναι παρόμοια με την συγχώρεση προς τον εαυτό.
Ο Enright αναφέρει εύστοχα ότι
«…όταν συγχωρούμε, καλωσορίζουμε τον Άλλο στην ανθρώπινη κοινότητα, βλέπουμε ο
ένας τον άλλο ως ίσους και άξιους σεβασμού» (Enright, Freedman & Rique,
1998, σ. 49). Ομοίως, το να έχεις αυτό-συμπόνια συνεπάγεται να συγχωρείς
τις αδυναμίες κάποιου και να τον σέβεσαι ως ένα πλήρως ανθρώπινο - και επομένως
περιορισμένο και ατελές - ον.
Η αυτοσυμπόνια είναι κάτι τελείως
διαφορετικό, και αν θέλετε, στον αντίποδα της αυτοκριτικής καθώς εμπεριέχει μια
κατανόηση και μια αποδοχή των λαθών μας και των «σκοτεινών» πλευρών μας. Εάν
μιλώντας με τους φίλους σας και την οικογένειά σας είστε αποδεκτός και γεμάτος
ενσυναίσθηση ενώ έχετε χαμηλή ανοχή στα δικά σας ψεγάδια και λάθη, αυτό είναι
κάτι που θα επιβαρύνει την ψυχολογία σας και μπορεί να σας φορτώσει ενοχές,
θυμό με τον εαυτό σας, θλίψη και πολλά άλλα…
Πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε την
αυτοσυμπόνια; Με μικρές πράξεις αγάπης και αποδοχής προς τον εαυτό μας. Πείτε
στα τυχόν λάθη σας «Δεν πειράζει, είναι ανθρώπινο. Αύριο θα το κάνω καλύτερα».
Αγκαλιάστε τον εαυτό σας και φανταστείτε ότι χαϊδεύετε και προστατεύετε το εσωτερικό
σας παιδί. Πολλοί ενήλικες που ως παιδιά είχαν επικριτικούς γονείς, δεν ξέρουν
πώς να παρέχουν αυτή τη συμπόνια στον εαυτό τους.
Είναι αυστηροί και πολλές φορές θα
τιμωρήσουν τον εαυτό τους. Αναρωτηθείτε: γιατί το κάνω; Ποιόν φροντίζω με το να
με τιμωρώ; Επειδή με κατέκριναν ως παιδί, σημαίνει ότι δεν είμαι άξιος αγάπης
και παρηγοριάς;
Τροφή για σκέψη…
Επιμέλεια:
Χρύσα Παπακυργιάκη
Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός
Email:chrysapapakirgiaki@yahoo.gr
Facebook Page: Ψυχοθεραπεία-Συμβουλευτική
Χρύσα Παπακυργιάκη & Σόνια Φωκά
Follow & Like:Teacher's
Blog
Αναδημοσίευση: ΨυχήςΛόγος
ΠΗΓΕΣ:
1. Brown,
B. (1999). Soul without
shame: A guide to liberating yourself from the judge within. Boston: Shambala.
2. Neff, K. (2003). Self-compassion: An
alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self
and identity, 2(2), 85-101.
3. Enright, R. D., Freedman, S., & Rique, J.
(1998). The psychology of interpersonal forgiveness. In R. D. Enright & J.
North (Eds.), Exploring forgiveness, (pp. 46–62). Madison,
WI: University of Wisconsin Press.