Οδηγίες για τον εκπαιδευτικό: Οργάνωση της παράδοσης του μαθήματος με τρόπο που να βοηθά το παιδί με ΔΕΠ-Υ αλλά και όλη την τάξη

   Ο εκπαιδευτικός οφείλει να είναι οργανωμένος και ενημερωμένος για να βοηθήσει με κάθε τρόπο έναν έναν τους μαθητές του. Όταν μέσα στην τάξη του υπάρχει κάποιος μαθητής με ΔΕΠ-Υ πρέπει να οργανώσει την παράδοση του μαθήματος με τέτοιο τρόπο όπου και να βοηθάει αυτό το παιδί αλλά να επωφελούνται και οι υπόλοιποι μαθητές.

   Έτσι ο εκπαιδευτικός : 1. πρέπει να έχει τον μαθητή με ΔΕΠ-Υ στο πρώτο θρανίο μαζί με κάποιο συμμαθητή του που να μπορεί να τον βοηθάει επίσης. Έτσι, θα έχει μειωμένα τα ερεθίσματα που θα του τραβούσαν την προσοχή αλλά και ο εκπαιδευτικός 2. μπορεί να διατηρεί βλεμματική επαφή με τον μαθητή κατά τη διάρκεια της παράδοσης για όσο το δυνατό περισσότερο διάστημα, 3. πριν  από την παράδοση του μαθήματος μπορεί να κάνει μια εισαγωγή στην κεντρική ιδέα της ύλης με λέξεις κλειδιά, με ερωτήσεις κ.α. .Για παράδειγμα θα διδαχθούν τον πολλαπλασιασμό. Ο εκπαιδευτικός αναφέρει πως θα μιλήσουν για κάτι καινούριο σήμερα, μια νέα πράξη, η πράξη αυτή μας βοηθάει να βρίσκουμε «τα πολλά», είναι η αντίθετη πράξη της διαίρεσης που μας βοηθάει να βρίσκουμε «τα λίγα» και ούτω καθεξής. 

   4. Η παρουσίαση του μαθήματος μπορεί να περιλαμβάνει οπτικοακουστικό υλικό π.χ. ενδιαφέρουσες φωτογραφίες σχετικές με την διδακτέα ύλη. Όσο πιο ενδιαφέρον είναι το μάθημα, υπάρχει κίνητρο και διατηρείτε περισσότερη ώρα η προσοχή του παιδιού με ΔΕΠ-Υ αλλά το μάθημα είναι επίσης ενδιαφέρον και για τους υπόλοιπους μαθητές. π.χ. στο μάθημα διδάσκονται τα σπονδυλωτά ζώα, στην τάξη κυκλοφορούν εικόνες σπονδυλωτών ζώων και ο μαθητής με ΔΕΠ-Υ καταγράφει με διαφορετικά χρώματα στον πίνακα τα χαρακτηριστικά των ζώων αυτών. 5.Παράλληλα τα ζώα αυτά προβάλλονται και στον projector καθώς ο μαθητής με ΔΕΠ-Υ δίνει τον λόγο σε κάθε συμμαθητή του για να πει κάποιο χαρακτηριστικό. Αυτός ο ενεργός του ρόλος στη παράδοση του μαθήματος τον κρατά σε εγρήγορση αλλά σχετική με το μάθημα, η προσοχή του είναι εκεί, δεν διασπάται.

Όπως είναι κατανοητό το έργο του εκπαιδευτικού είναι πολύπλευρο και πρέπει πάντα να αναζητά τρόπους για να βοηθήσει όλους τους μαθητές του, ως ξεχωριστές οντότητες και να μην ξεχνάει ότι μπορεί να ζητά και αυτός βοήθεια από τους ειδικούς.

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα Μαρία

Εκπαιδευτικός

Follow & Like : Teacher's Blog

Πηγές:

Πανεπιστημιακές σημειώσεις Πανεπιστημίου Αιγαίου, Μπουσδούνης Ιωάννης, Ειδική Αγωγή- Υπερκινητικότητα και Διάσπαση Προσοχής

Γιατί πρέπει να καλλιεργήσουμε στα παιδιά την έννοια της ενσυναίσθησης;

Η ενσυναίσθηση αποτελεί την ικανότητα τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των άλλων.

Αποτελεί μια βιωματική διαδικασία, στην οποία το παιδί πρέπει να μάθει να αναγνωρίζει τα δικά του συναισθήματα ώστε να μπορέσει να αναγνωρίσει με αυτόν τον τρόπο και των άλλων. Τα παιδιά έτσι μαθαίνουν να διαχειρίζονται τη συμπεριφορά τους, μαθαίνουν στρατηγικές και να διατηρούν την αυτοεκτίμησή τους.

Η ενσυναίσθηση μπορεί να καλλιεργηθεί με την βοήθεια του εκπαιδευτικού και του γονιού με τους εξής τρόπους:

·        Να μιλήσουν για τα συναισθήματα τους

·         Να διδάξουν την ενσυναίσθηση

·         Να παίξουν παιχνίδια ρόλων

·         Να παρατηρήσουν τη συμπεριφορά των άλλων

·         Να μάθουν τους βασικούς κανόνες ευγένειας

·         Να τους ζητήσουν να σκεφτούν τους άλλους

·         Να δώσουν στο παιδί μια συγκεκριμένη δουλειά

·        Να αναρωτηθεί το παιδί πώς θα ένιωθαν οι άλλοι όταν βρεθούν σε μια δυσάρεστη κατάσταση

Η ενσυναίσθηση βοηθά την ψυχική υγεία των μικρών μας φίλων, την ισορροπία των συναισθημάτων του, την κατανόηση και την αναγνώριση τους και την συμπαράσταση στους φίλους τους. Μεγαλώνοντας παιδιά με ενσυναίσθηση μεγαλώνουμε και ενήλικες με ενσυναίσθηση…. και πιστέψτε με είναι σπουδαίο κατόρθωμα…

Ίαν:ένα συγκλονιστικό βίντεο που διδάσκει στα παιδιά την ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ

Καλαματιανού Αμαλία, εκπαιδευτικός

Βιβλιογραφία

VanClayM.,(2017) The caring child: How to teach empathy (age 5)
Youtube
Πρότυπα Κέντρα Λογοθεραπείας- Ενσυναίσθηση

Νοέμβρης: Ο μήνας της ελιάς

Μια εκπαιδευτική εκδρομή, μια ανάμνηση...

  Ο Νοέμβρης είναι ο μήνας όπου αποδίδει τους καρπούς του στους ανθρώπους. Είναι ο μήνας όπου μαζεύουμε τις ελιές μας, για να έχουμε λάδι και όλα τα παράγωγα τους όλο το χρόνο. Φανερά λοιπόν επηρεασμένη από την προσωπική μου εμπειρία στο μάζεμα των ελιών και την ανάμνηση των παιδικών μου χρόνων, αποφάσισα να γράψω αυτό το άρθρο προτείνοντας σε γονείς και εκπαιδευτικούς να μην παραλείψουν μια εκπαιδευτική εκδρομή σε ελαιώνες και ελαιοτριβεία, από την στιγμή που τα παιδιά σας δεν έχουν βιώσει αυτή την εμπειρία. 
  Η πιο έντονη ανάμνηση μου  από τα παιδικά μου χρόνια είναι όταν ρίχναμε τις ελιές και μαζευόμασταν όλοι γύρω από το ελαιόπανο και καθαρίζαμε όσο γίνεται τα φύλλα, τα ξερά κλαδάκια, για να βάλουμε τις ελιές στο σακί. Κρατώ λοιπόν, αυτή την σκέψη  διότι ήταν η πιο ευχάριστη στιγμή της ημέρας(επειδή γελούσαμε και προσπαθούσαμε να καθυστερήσουμε με τα αδέρφια μου τους γονείς μας για να ξεκουραστούμε λίγο) και από τα σχολικά μου χρόνια κρατώ την σκέψη της χαράς και της δημιουργικότητας αφού με τους συμμαθητές μου μετά την ξενάγηση στο ελαιοτριβείο του κυρ Κώστα φτιάξαμε ελιόψωμα όλοι μαζί.   Όλες αυτές τις σκέψεις μου δεν τις μοιράζομαι άσκοπα, θέλω να επισημάνω έτσι την σπουδαιότητα της παράδοσης, των οικογενειακών στιγμών, της δημιουργικότητας και της αγάπης προς την φύση. 

Στην συνέχεια θα αναπτύξουμε τα στάδια από την παραγωγή στην κατανάλωση της ελιάς.  

  Αρχικά, όλο το χρόνο ο παραγωγός φροντίζει τους ελαιώνες του,(πότισμα, κλάδεμα, λίπασμα, καθάρισμα χωραφιού) με σκοπό οι ελιές «ανεμπόδιστες» να κάνουν το έργο τους. Στις αρχές του Νοέμβρη ο παραγωγός-αγρότης- ιδιοκτήτης των ελαιώνων, συνήθως στρώνει κάτω από τις ελιές του πανιά(γνωστά ως ελαιόπανα)  με σκοπό να μην έχει απώλειες λόγω καιρού αλλά και να μην πέφτουν οι ελιές στο χώμα και σαπίζουν. Ωστόσο αυτό δεν είναι αναγκαστικό έργο διότι όταν έρθει η ώρα για το μάζεμα της ελιάς  τα λαδόπανα αυτά χρησιμοποιούνται ξανά αφού ραβδίζουν τις ελιές που είναι ψηλά, για να πέσουν στο πανί και το μάζεμα έτσι γίνεται λίγο πιο εύκολο, αφού δεν τις μαζεύουν γονατισμένοι από το χώμα.. Βέβαια και η διαδικασία αυτή είναι αρκετά κουραστική και επίπονη, καθώς θέλει χρόνο και αρκετά εργατικά χέρια για βοήθεια.

Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας του μαζέματος, ο παραγωγός-αγρότης- ιδιοκτήτης των ελαιώνων μεταφέρει τις ελιές του σε σακιά στα ελαιοτριβεία, όπου οι ελιές μέσω διαδικασιών μετατρέπεται σε λάδι.

Αρχικά οι ελιές τοποθετούνται σε μια επιφάνεια όπου με ειδικές δονήσεις και αέρα καθαρίζονται από φύλλα και άλλα περιττά στοιχεία. Μετά το ξεχώρισμα τους λοιπόν, ακολουθεί το πλύσιμο τους και ακολουθεί η διαδικασία του μύλου όπου «λιώνουν» τις ελιές με σκοπό να γίνει λάδι και μην υπάρχει κουκούτσι. Στην συνέχεια το καθαρό πλέον λάδι τοποθετείται με μεγάλες δεξαμενές όπου καταμετρείται η οξύτητα του. Αφού ολοκληρωθεί και αυτή η διαδικασία το λάδι είναι έτοιμο να τοποθετηθεί σε δοχεία για να μεταφερθεί στο σπίτι του ιδιοκτήτη ή σε άλλες περιπτώσεις τοποθετείται σε φορτηγά όπου μεταφέρεται σε εταιρίες που το συσκευάζουν..και είναι έτοιμο για κατανάλωση… 

  Κατά την γνώμη μου, είναι μια διαδικασία που δεν πρέπει να λείπει από την γνωστική παρακαταθήκη κάθε παιδιού, νέου, γονιού και εκπαιδευτικού…. Δίνει την δυνατότητα στους μαθητές να μάθουν πράγματα και να εργαστούν ομαδικά πάνω στο θέμα της ελιάς..
Όπως έλεγε και η γιαγιά μου, όταν μέσα στο σπίτι υπάρχει λάδι, κρασί,τυρί και αλεύρι το σπίτι είναι πλούσιο...

(Ακολουθεί βίντεο με την διαδικασία μετατροπής της ελιάς σε λάδι)

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα-Μαρία

Επιμέλεια βίντεο: Βασιλείου Βασιλική

Ο χωρισμός των γονέων και ο ρόλος του εκπαιδευτικού

Ο χωρισμός των ζευγαριών έχει είτε θετικές είτε αρνητικές επιδράσεις στα ίδια τα άτομα αλλά και στον κοινωνικό-οικογενειακό τους περίγυρο, τόσο μάλιστα αν υπάρχουν και παιδιά. Οι επιδράσεις ενός διαζυγίου στα παιδιά έχει βρεθεί στο κέντρο ενδιαφέροντος πολλών μελετητών, όχι μόνο στον κλάδο της ψυχολογίας και των ειδικών της ψυχικής υγείας αλλά και στους κλάδους των κοινωνικών, πολιτικών και νομικών επιστημών.

Στο σημείο αυτό καλό θα ήταν να αναφερθούν τα στάδια προσαρμογής των ίδιων των γονέων στο διαζύγιο. Σύμφωνα με τον Bohannon(1970) ο χωρισμός είναι μια διαδικασία με έξι «στάδια», που έχουν διαφορετική ένταση και σειρά από άτομο σε άτομο. Έτσι, το συναισθηματικό διαζύγιο είναι η φάση όπου οι σύζυγοι συνειδητοποιούν την συναισθηματική απομάκρυνση στην σχέση τους, με ότι αυτό συνεπάγεται(απογοήτευση, έλλειψη εμπιστοσύνης, καχυποψία). Ακολουθεί το νομικό διαζύγιο, στο οποίο ο ένας ή/και οι δύο σύζυγοι αναζητούν βοήθεια δικηγόρου προκειμένου να προχωρήσουν στην αγωγή διαζυγίου.

Στο οικονομικό διαζύγιο, εμπλέκονται ζητήματα περιουσίας, αλλά και των υπόλοιπων μελών της οικογένειας, αν αυτά υπάρχουν, π.χ. διατροφή της/του συζύγου και των ανήλικων παιδιών. Ένα ακόμη στάδιο, είναι το διαζύγιο από τον κοινό γονεϊκό ρόλο, όπου συνδέεται με έντονο ψυχικό πόνο και έχει την μεγαλύτερη διάρκεια καθώς σε αυτό διευθετείται η επιμέλεια των παιδιών και η επικοινωνία με τους γονείς.

Σημαντικό είναι και το διαζύγιο από την κοινότητα, αφού συνδέεται με τις αλλαγές στο κοινωνικό περιβάλλον και είναι αυτό που μπορεί να στιγματίσει τα παιδιά. Τέλος, είναι το ψυχικό διαζύγιο, όπου οι σύζυγοι καταφέρνουν την απεξάρτηση του ενός από τον άλλον. Διαπιστώνουμε λοιπόν, πως τα στάδια ενός διαζυγίου είναι ποικίλα και ο τρόπος αντίδρασης-αντιμετώπισης είναι διαφορετικός σύμφωνα με το ζευγάρι και την κατάσταση την οποία έχει να αντιμετωπίσει. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά αυτά, ανάλογα σε ποια ηλικία βρίσκονται.

Δηλαδή, τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας (0-6 ετών) εμφανίζουν τάσεις φόβου, θλίψης, άγχους, θυμού, επιθετικότητας, παλινδρομήσεις, διαταραχές ύπνου και φαγητού. Ακόμη, ενοχές και τύψεις πως είναι υπεύθυνοι οι ίδιοι για ότι οδήγησε τους γονείς τους σε χωρισμό με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε και σε γνωστική αδυναμία (Hetherington,Cox,&Cox,1979α,1979β.Wallerstein&Kelly,1975). Στην σχολική ηλικία (6-12 ετών), η έντονη θλίψη, η απομάκρυνση και η οργή κάνουν επίσης την εμφάνιση τους. Τα παιδιά ντρέπονται γι’ αυτό που συμβαίνει στην οικογένεια τους και ρίπτουν ευθύνες. Το στοιχείο του θυμού εμφανίζεται και εδώ πολλές φορές όμως μετατιθέμενο σε άτομα του σχολικού περιβάλλοντος και ταράζοντας τις διαπροσωπικές σχέσεις των παιδιών(Allison&Furstenberg,1989).

Η εφηβική ηλικία (12-17 ετών)  σύμφωνα με έρευνες παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον. Παρόλη την γνωστική ικανότητα των παιδιών να κατανοήσουν τους λόγους  που οδήγησαν τους γονείς τους στον χωρισμό, συνεχίζουν να βιώνουν το συμβάν εξίσου οδυνηρά και με δυσκολία. Αυτό συνδέεται και με το στάδιο της ζωής τους αφού τα παιδιά σε αυτή την ηλικία δέχονται πίεση από την οικογένεια, τους φίλους, το σχολείο και προσπαθούν να τα ισορροπήσουν και να ανταπεξέλθουν(Buchanan,Maccoby,&Dornbusch,1991.Frost&Pakiz,1990.Wallerstein&Kelly,1980.Weiss,1979).

Σπουδαίος είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ως αρωγός και υποστηριχτής του μαθητή. Ο εκπαιδευτικός έρχεται αντιμέτωπος με δύο επιλογές, να σωπάσει ή να συζητήσει το θέμα του διαζυγίου με το παιδί- μαθητή του. Η σιωπή είναι απολύτως κατανοητή γιατί ίσως επιθυμεί να κρατήσει θέση ουδέτερη και να αφήσει το παιδί να το ξεπεράσει και να ανοιχτεί μόνο του , αλλά είναι επίσης και παρεξηγήσιμη, διότι το παιδί μπορεί να το εισπράξει ως αδιαφορία στις δύσκολές στιγμές που αυτό βιώνει. Από την άλλη πλευρά, η συζήτηση γύρω από το θέμα του χωρισμού των γονέων μπορεί να φέρει τον μαθητή σε δύσκολή θέση, ωστόσο όμως με την σωστή διαχείριση του εκπαιδευτικού μπορεί να νιώσει πως υπάρχει ένα άτομο που τον στηρίζει και τον καταλαβαίνει, έχει κάπου να μιλήσει και να τον βοηθήσει. Σε καμία περίπτωση ο ρόλος του εκπαιδευτικού δεν πρέπει να αντικαθιστά τον γονέα που είναι απών.

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να δράσει συμβουλευτικά και υποστηριχτικά απέναντι στο παιδί και την οικογένεια του. Να κάνει σαφές πως μπορεί ανά πάσα στιγμή να μιλήσει μαζί του, όχι μόνο το παιδί αλλά και οι γονείς. Ένα πολύ απλό παράδειγμα που θα έκανε και το παιδί να νιώσει καλύτερα είναι, την μέρα που δεν έχει διαβάσει ο μαθητής γιατί μπορεί να ήταν στο σπίτι του ενός γονιού και είχε ξεχάσει τα βιβλία στο άλλο σπίτι, ο εκπαιδευτικός να μην βάλει απροειδοποίητο διαγώνισμα ή να μην το μαλώσει, αλλά να κάτσει μαζί του και να συζητήσουν ή να μελετήσουν. Αυτομάτως το παιδί αντιλαμβάνεται και εκτιμάει την ενέργεια του εκπαιδευτικού του.

Συνειδητοποιούμε, πως η διαδικασία ενός διαζυγίου δεν είναι κάτι απλό και εύκολο, αλλά κάτι επίπονο και οδυνηρό τόσο για το ίδιο το ζευγάρι όσο και για τα παιδιά που στιγματίζονται πολλές φορές. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού ωστόσο, σε συνεργασία με τους γονείς είναι καταλυτικός, στην στήριξη των παιδιών που βιώνουν αυτού του είδους την «απώλεια». Γι’ αυτό καλό θα ήταν να υπάρχουν προγράμματα επιμόρφωσης γονέων και εκπαιδευτικών για την προετοιμασία τους στην αποφυγή και αντιμετώπιση τέτοιου είδους καταστάσεων. Ας μην ξεχνάμε πως καλύτερο για τα παιδιά μας είναι ένα «υγιές διαζύγιο» παρά ένας «άρρωστος γάμος»…

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα-Μαρία

Εκπαιδευτικός

ΠΗΓΕΣ

Χρυσή Γ.Χατζηχρήστου «Σχολείο και οικογένεια»

Bohannon(1970)

Hetherington, Cox, &Cox, 1979α, 1979β.Wallerstein&Kelly, 1975

Allison&Furstenberg, 1989

Buchanan,Maccoby,&Dornbusch,1991.Frost&Pakiz,1990.Wallerstein&Kelly,1980.Weiss,1979