Ζούμε σε μια κοινωνία, όπου οι παροχές είναι πληθώρες και διάχυτες. Ο
καθένας μπορεί να βρει εύκολα αυτό που επιθυμεί χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ακόμη
και μέσα από το σπίτι του, με ένα απλό «κλικ» στο ποντίκι του υπολογιστή του.
Το εργαλείο που προσφέρει αυτές τις πολυτέλειες σήμερα, και ιδιαίτερα στους
νέους, φέρει το όνομα διαδίκτυο. Αυτό είναι που από την μια λύνει τα χέρια με
τις δυνατότητες που παρέχει αλλά από την άλλη και αυτό που δημιουργεί αρκετά
ζητήματα στους ανθρώπους και κυρίως στους νέους που δυσκολεύονται να διακρίνουν
το ορθό ή μη και εύκολα πέφτουν θύματα πλάνης.
Κάθε νέα γενιά έχει τα δικά της
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Αυτά έχουν σχέση με τον τρόπο τον οποίο
ζουν οι νέοι, τις ψυχικές τους ιδιότητες, τις αντιλήψεις και τις αρχές που
έχουν, τα ενδιαφέροντα τους, τον τρόπο σκέψης και έκφρασης, την εξωτερική
εμφάνιση τους και τη συμπεριφορά τους. Αυτά τα γνωρίσματα αποτελούν το ήθος των
νέων, το οποίο συνεχώς βάλλεται από μηνύματα που προωθούνται μέσω του
διαδικτύου.
Το διαδίκτυο ή αλλιώς ίντερνετ είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο δίκτυο
υπολογιστών, που συνδέονται μεταξύ τους και μπορούν να επικοινωνούν και να
μοιράζονται πληροφορίες οι χρήστες. Αυτός ο Κυβερνοχώρος λοιπόν, έχει πρωταγωνιστικό
ρόλο πλέον στην ζωή των νέων, διότι τους παρέχει ευκολίες. Αναλυτικότερα, ο
χρήστης του διαδικτύου μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες ανάλογα με τις ανάγκες
του και να επιλέξει αυτός το θέμα, τις πηγές και το χρόνο αναζήτησης. Υπάρχει η
δυνατότητα πρόσβασης σε μουσεία αλλά και βιβλιοθήκες παγκοσμίως, όπου ο νέος
μπορεί να περιηγηθεί και να επιλέξει τι θέλει. Ακόμη, μέσω του διαδικτύου
αναπτύσσεται η συνεργασία των ατόμων για την επίλυση προβλημάτων καθώς και της
επικοινωνίας, γνωριμίας με άτομα διαφορετικής προέλευσης και πολιτισμού.
Τα θετικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν το διαδίκτυο και τις πτυχές του
είναι πολλά και όχι μόνο στο επίπεδο παροχών προς τους νέους, αλλά και ως προς
την κοινωνία γενικότερα, με ότι αυτό την αποτελεί-περιβάλλει. Βέβαια, τα
στοιχεία που αναπτύξαμε δεν λειτουργούν πάντοτε υπέρ των νέων, ιδιαίτερα στη
σύγχρονη εποχή που η χρήση του διαδικτύου έχει γίνει μάστιγα και πλήττει τους
νέους.
Η χρήση του διαδικτύου σε μη φυσιολογικούς ρυθμούς δημιουργεί
μονόπλευρες προσωπικότητες καθώς οι νέοι αδυνατούν να διευρύνουν τους ορίζοντες
τους αφού είναι καθηλωμένοι συνεχώς μπροστά από μια οθόνη υπολογιστή και
αμβλύνει σαφώς έτσι την κριτική τους ικανότητα και σκέψη. Ένα ακόμη στοιχείο
που καθιστά τη χρήση του διαδικτύου επικίνδυνη είναι πως οι χρήστες δηλώνουν τα
προσωπικά τους στοιχεία για να μπορέσουν να περιηγηθούν και αυτό δεν είναι
πάντοτε ασφαλές. Πολλά είναι τα περιστατικά όπου έχουν παραβιαστεί προσωπικά
δεδομένα, ακόμη και κατάχρηση φωτογραφικού υλικού για εκβιασμό ή πορνογραφία.
Επίσης, υπάρχει έλλειμμα αξιοπιστίας των πληροφοριών του ίντερνετ και
παραποίηση μηνυμάτων συγκεκριμένων
πομπών, καθώς δεν ελέγχεται όπως τα συμβατικά ΜΜΕ η εκπομπή μηνυμάτων. Οι νέοι
παρασύρονται από βαρύγδουπα μηνύματα που δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν και
δημιουργούν πρότυπα που συχνά είναι λανθασμένα. Δεν είναι λίγοι άλλωστε οι νέοι
σήμερα που είναι εξαρτημένοι από το διαδίκτυο, με τις εκφάνσεις του τύπου: τι
θα «ανεβάσουν» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πόσους ακόλουθους έχουν, πόσοι
είδαν τις φωτογραφίες τους και ποιος έκανε αυτό το περιβόητο «like». Τέτοια
στοιχεία απομακρύνουν τους νέους από το νόημα της πραγματικής ζωής και ασχολούνται
μόνο με την εικονική-διαδικτυακή τους ζωής.
Οι νέοι είναι οργανικό μέλος του κοινωνικού σώματος. Όταν ασθενεί το
σώμα ασθενεί και το μέλος. Η σχέση ισχύει, ασφαλώς, και αντίστροφα. Όντας,
λοιπόν, τόσο άρρηκτη η σχέση κοινωνίας και νεολαίας, είναι δύσκολο να μην
επηρεάζει η μια την άλλη. Πρώτο μέλημα λοιπόν, της κοινωνίας αλλά και κάθε
κοινότητας, είναι να ωθεί τους νέους προς διαφορετικούς τρόπους διασκέδασης και
επικοινωνίας. Δηλαδή, οργανώνοντας εκδηλώσεις που αφορούν τους νέους,
συναυλίες, αθλητικές δραστηριότητες και ομαδικές δράσεις (σημαντικός είναι και
ο ρόλος των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης).
Επιπλέον, όπως αναφέρει και η Μ.
Θεοφίλου, Σχολική Ψυχολόγος, σημαντικός είναι και ο ρόλος της οικογένειας στην
αποφυγή εξαρτητικών στάσεων με το διαδίκτυο. Οι γονείς οφείλουν να θέτουν όρια
στα παιδιά τους, να υπάρχει έλεγχος στις ιστοσελίδες αναζήτησης, αφού υπάρχουν
και ειδικά προγράμματα με αυτόν τον σκοπό, αλλά και σωστή ενημέρωση για τα
οφέλη και τους κινδύνους που κρύβει το διαδίκτυο και η ανεξέλεγκτη χρήση του.
Τέλος, σημαντικό ρόλο παίζει και η εκπαίδευση των νέων αφού η χρήση του
διαδικτύου έχει λάβει χώρο και στην εκπαιδευτική διαδικασία. Έτσι, οι
εκπαιδευτικοί οφείλουν να ενημερώνουν τους νέους για την ορθή χρήση του
διαδικτύου και να τους παροτρύνουν να το χρησιμοποιούν με σκοπό την έρευνα και
την ενημέρωση.
Εν κατακλείδι, διαπιστώνουμε την σημαντική συμβολή του διαδικτύου στην
καθημερινότητα μας, τα θετικά στοιχεία που έχει επιφέρει και τις ανέσεις, αλλά
ταυτόχρονα και τα αρνητικά με την ανεξέλεγκτη και απερίσκεπτη χρήση του, και
κυρίως από τους νέους. Οφείλουμε λοιπόν, να βοηθήσουμε τους νέους, ως κοινωνία,
ως οικογένεια και ως εκπαιδευτικοί, γιατί αυτοί είναι το μέλλον μας….
Επιμέλεια: Λάλου
Σπυριδούλα Μαρία
Εκπαιδευτικός
ΠΗΓΕΣ
Μαρία Θεοφίλου, Σχολική Ψυχολόγος
«Διαδίκτυο: Εθισμός, πρόληψη και τρόποι αντιμετώπισης»
Πρώτη(1) δημοσίευση: "Η επικαιρότητα της Καρδίτσας",13/9/2017, σελ.10, http://www.epikairotita.info
