Το κουκλοθέατρο ως μέσο εκπαίδευσης στην προσχολική ηλικία

Το κουκλοθέατρο ως μέσο εκπαίδευσης στην προσχολική ηλικία

  Το κουκλοθέατρο είναι ένα είδος θεάτρου όπου πρωταγωνιστούν ομοιώματα ανθρώπων, ζώων και αντικειμένων. Το κουκλοθέατρο έχει μεγάλη ιστορία καθώς αρχικά ήταν μέσο θρησκευτικής έκφρασης. Στο πέρασμα του χρόνου όμως χρησιμοποιήθηκε για ψυχαγωγικούς σκοπούς για μικρούς και μεγάλους, καθώς πρόσφερε ιδιαίτερες στιγμές γέλιου με τα παθήματα των ηρώων.

  Σχετικά με τους μικρούς μας φίλους του νηπιαγωγείου, οι εκπαιδευτικοί το χρησιμοποιούν ως μέσο εκπαίδευσης. Τα παιδιά βλέπουν το κουκλοθέατρο ως ευκαιρία να εκφραστούν, αφού χρησιμοποιούν το προσωπείο της κούκλας και ξεχνούν τις ντροπές τους. Ακόμη, μπορούν να δημιουργήσουν τον δικό τους ήρωα με άφθονα υλικά και όπως εκείνα το επιθυμούν.  Ας μην ξεχνάμε πως ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που έχουν ανάγκη τα παιδιά - και ιδιαίτερα αυτής της ηλικίας -  είναι το παιχνίδι και η ψυχαγωγία. Το παιδί για να μεγαλώσει ομαλά χρειάζεται το παιχνίδι, την κίνηση, την χαλάρωση, την χαρά, την δημιουργία,την έκφραση, τα οποία είναι βιολογικής και ψυχολογικής σημασίας για την ανάπτυξη του.

 Το κουκλοθέατρο αποτελεί μέσο κοινωνικοποίησης, αλλά και δημιουργίας,καθως με την βοήθεια των εκπαιδευτικών τα παιδιά μπορούν ακόμη και  να ‘γράψουν’ το σενάριο. Σύμφωνα με έρευνες, η κούκλα, το παραμύθι και οι λειτουργίες του θεάτρου συντελούν ώστε το παιδί να βιώνει τους χώρους του φανταστικού, του συμβολικού και του πραγματικού. Αυτοί οι τρεις χώροι και παράμετροι συναντώνται και αλληλοεπηρεάζονται στο είναι του παιδιού.

   Γίνεται λοιπόν φανερό, πως η συμβολή του κουκλοθέατρου είναι σημαντική στην εκπαιδευτική αγωγή των μικρών αλλά και των μεγάλων με διαφορετικούς τρόπους. Καλό είναι οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων να αδράττουν τέτοιου είδους ευκαιρίες όπως για παράδειγμα προσφέρετε στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (και όχι την ώρα της θεατρικής αγωγής να καλύπτουν ύλη στα μαθηματικά). Κάθε μάθημα έχει την δική του σημασία και αξία στην εκπαίδευση των παιδιών μας. Ας μην τα βλέπουμε όλα τόσο επιφανειακά..

Επιμέλεια : Λάλου Σπυριδούλα Μαρία

Εκπαιδευτικός

Πηγές :

Κοντογιάννη, Α., Κουκλοθέατρο - σκιών, Άλκηστις,Αθήνα, 1992, σελ.111

Η συμβολή του θεάτρου στην εκπαίδευση

Η  συμβολή του θεάτρου στην εκπαίδευση

   Με αφορμή την σημερινή ημέρα, που ορίζεται ως η «Παγκόσμια ημέρα θεάτρου», θα αφιερώσουμε το παρόν άρθρο στην επιρροή που έχει αυτό στον εκπαιδευτικό τομέα και ιδιαίτερα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

   Πρέπει να τονιστεί πως για να υπάρχει μάθημα θεατρικής αγωγής μέσα στο σχολικό πρόγραμμα, όπως καθορίζεται και από τον νόμο άλλωστε, αναφερόμαστε σαφώς σε δημοκρατικά σχολεία και σε εκπαιδευτικούς που αδράττουν κάθε ευκαιρία τέτοιου είδους. Με σκοπό να επιμορφώσουν και να χαλαρώσουν τους μαθητές τους και όχι να τους πιέσουν με άλλα μαθήματα π.χ. Γλώσσα, για να προλάβουν «να βγάλουν την ύλη» ή αντίθετα να αφήνουν τα παιδιά να ζωγραφίζουν για να έχουν το κεφάλι τους «ήσυχο».

   Το μάθημα του θεάτρου είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γι’ αυτό πλέον διδάσκεται και στις Παιδαγωγικές Σχολές έτσι ώστε ο εκπαιδευτικός να είναι καθόλα έτοιμος.

◦                     Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος στο οποίο ο μαθητής βρίσκεται στο επίκεντρο (μαθητοκεντρικό σύστημα διδασκαλίας) είναι το επιδιωκόμενο.  Μέσα από το θέατρο, μπορούν να επιτευχθούν παιδαγωγικοί στόχοι της μορφής:
την ανάδειξη ικανοτήτων, μηχανισμών και δεξιοτήτων, που καλλιεργούν και αναπτύσσουν το ψυχο – πνευματικό δυναμικό των μαθητών και ολοκληρώνουν την προσωπικότητά τους, μέσα από τη διαδικασία της μάθησης, με τη βοήθεια της οποίας διευρύνουν και αναδιαρθρώνουν τις δημιουργικές σχέσεις της συνείδησής τους με τον περιβάλλοντα χώρο, τις ανθρώπινες καταστάσεις και φαινόμενα.

◦                     την απόκτηση ικανότητας ορθής χρήσης του προφορικού λόγου, δια του οποίου μπορούν να εκφραστούν και να εξωτερικεύσουν τις σκέψεις και τα αισθήματα τους, ερχόμενοι σε άμεση επαφή με τον περίγυρό τους.

◦                     την απόκτηση νοητικών δυνατοτήτων με τις οποίες προβαίνουν σε κρίσεις, συγκρίσεις και διακρίσεις αφηρημένων ή συγκεκριμένων εννοιών, που συντελούν σταδιακά στην πνευματική τους ολοκλήρωση.

◦                     την καλλιέργεια και ανάπτυξη του αισθητικού τους κριτηρίου, την ευαισθητοποίησή τους στην Τέχνη και τον πολιτισμό, ώστε να μπορούν να προσεγγίσουν, να εκτιμήσουν και να ερμηνεύσουν τα έργα Τέχνης, και να προβούν στην αντίστοιχη πρωτότυπη δημιουργία, μέσα από τα δικά τους καλλιτεχνικά προϊόντα.

   Με σωματικές και κινησιολογικές ασκήσεις, με ρυθμική κίνηση και μουσικά ακούσματα, στοχεύετε η ισόρροπη ψυχική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού. Το θεατρικό παιχνίδι και ο αυτοσχεδιασμός, η καλλιέργεια των στοιχείων του δραματικού λόγου και η εφαρμογή των στοιχείων του δράματος, επιτρέπουν την επικοινωνία με τα άλλα μέλη της ομάδας, αναπτύσσουν την έννοια του ρόλου υλοποιούν τη δραματοποίηση ως μέθοδο διδασκαλίας και αγωγής.

   Διαπιστώνουμε λοιπόν, πως η συμβολή του θεάτρου στο σχολείο δεν είναι τυχαία, ούτε έχει επιλεγεί απλά και μόνο για να γεμίσει το πρόγραμμα των μαθημάτων των μαθητών. Αντίθετα, είναι εμφανής η επιρροή του στην δημιουργία ολόπλευρων προσωπικοτήτων, στην κατανόηση και έκφραση συναισθημάτων, στην αυτοαντίληψη και τον σεβασμό. Μπορεί τα παιδιά μέσω του θεάτρου να μην εξασκούνται στην αριθμητική αλλά γνωρίζουν καλύτερα τον εαυτό τους, τον αγαπούν, τον σέβονται και έπειτα είναι έτοιμα να «κατακτήσουν» με αυτά τα εφόδια ολόκληρο τον κόσμο.

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα- Μαρία
Εκπαιδευτικός

Βιβλιογραφία:

Θεόδωρος Γραμματάς, "Η θεατρική αγωγή στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Γενικές αρχές και επισημάνσεις"