Πώς να προάγουμε την ψυχική ανθεκτικότητα των παιδιών!
Όλο και πιο
συχνά ακούμε γύρω μας να λέμε, «πρέπει να έχει το ψυχικό σθένος, την ανθεκτικότητα»,
γνωρίζουμε όμως τι σημαίνει αυτό ; Ή το χρησιμοποιούμε έτσι; Γνωρίζουμε πως
εφαρμόζεται στα παιδιά;
Η ψυχική
ανθεκτικότητα αποτελεί μια σειρά ικανοτήτων του ατόμου, οι οποίες του δίνουν τη
δυνατότητα να προσαρμοστεί στο περιβάλλον. Αναλυτικότερα, για να θεωρηθεί ένα
παιδί ψυχικά ανθεκτικό θα πρέπει να υπάρχουν δυο προϋποθέσεις: α) να ζει κάτω
από στρεσογόνες συνθήκες και β) να είναι προσαρμοσμένο και ψυχολογικά επαρκές
στο περιβάλλον που ζει.
Βασικοί δείκτες της ψυχικής ανθεκτικότητας
ενός παιδιού, είναι η σχέση του με άλλα παιδιά, η σχολική του επίδοση, η
αυτοεκτίμηση του, η θετική συναισθηματική του διάθεση και η απουσία προβλημάτων
συμπεριφοράς.
Όσο αναφορά τον τρόπο που χρησιμοποιείται έχει να κάνει με τρεις τύπους
φαινομένων. Πρώτον, με τα θετικά επιτεύγματα των παιδιών, τα οποία ζουν σε
οικογένειες «υψηλού» κινδύνου(αλκοολισμός, ναρκωτικά, διαζύγιο). Δεύτερον, με
την ικανότητα να ανταπεξέρχεται στις δύσκολες απαιτήσεις του οικογενειακού
περιβάλλοντος και τρίτον, με την αντιμετώπιση τραυματικών γεγονότων (απώλεια,
σωματική- λεκτική βία).
Τέλος, το σχολείο είναι αυτό που μπορεί να προάγει την ψυχική
ανθεκτικότητα των παιδιών. Δηλαδή, το
σχολείο θα πρέπει να εξασφαλίζει εκείνες τις συνθήκες που προάγουν τις
συμπεριφορές και να προωθήσει τις κατάλληλες εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και
προγράμματα. Τα χαρακτηριστικά που υποβοηθούν την ανάπτυξη της ψυχικής υγείας
είναι τα εξής: η δημιουργία των δεσμών, η ενθάρρυνση της διαδικασίας της
μάθησης, σαφή όρια και ανάπτυξη υποστηρικτικών σχέσεων.
Επιμέλεια:
Καλαματιανού Αμαλία
Εκπαιδευτικός
Βιβλιογραφία
Doll, B., Zucker, S., & Brehm, K. (2004/2009 μετ.). Σχολικές τάξεις που προάγουν την ψυχική ανθεκτικότητα:
Πώς να δημιουργήσουμε ευνοϊκό περιβάλλον για μάθηση. Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος
Δαρδανός (Μετ.: Ε. Θεοχαράκη, Επιστ. Επιμ.: Χ. Χατζηχρήστου)
