Διαχείριση των κρίσεων στην σχολική
τάξη
Έχω ένα μαθητή που….
Όλο και περισσότερο αυξάνονται τα φαινόμενα των σχολικών συγκρούσεων,
τόσο μέσα στην σχολική τάξη όσο και στον σχολικό χώρο. Στόχος του σχολείου δεν
είναι μόνο να προσφέρει εφόδια στους μαθητές του σε γνωστικό επίπεδο, π.χ.
αριθμητική και γλώσσα, αλλά και να διαμορφώσει άτομα με κριτική σκέψη. Ακόμη,
να τα προετοιμάσει για την αντιμετώπιση κρίσεων στο σχολικό χώρο αλλά και στην
καθημερινότητα τους.
Ένας από τους σημαντικότερους στόχους πλέον του σχολείου είναι η πρόληψη
και η προετοιμασία των μαθητών γι’αυτό που ονομάζουμε «κρίση». Αυτός ο όρος
έχει ταλανίσει πολλούς από τους θεωρητικούς της ψυχολογίας. Κρίση λοιπόν
ορίζουμε, μια προσωρινή κατάσταση αναστάτωσης και αποδιοργάνωσης, που
χαρακτηρίζεται κυρίως από την αδυναμία του ατόμου να χειριστεί τη συγκεκριμένη
κατάσταση με τις συνήθεις μεθόδους που χρησιμοποιεί και από την πιθανότητα να
προκύψει ένα ριζικά διαφορετικό αποτέλεσμα, θετικό ή αρνητικό (Caplan, 1994.Slaikeu
1990.Allen, Jerome,White, Marston,Pope,& Rawlins,2002.Brock,Sandoval,&Lewis, 2005).
Όταν ένας άνθρωπος και στην προκειμένη περίπτωση ένας μαθητής βρίσκεται
σε κρίση, κατακλύζεται από συναισθήματα εξάντλησης, ανεπάρκειας, σύγχυσης,
άγχους καθώς και από μια αίσθηση ότι είναι αβοήθητος. Βέβαια, σύμφωνα με τον Baldwin ,
οι κρίσεις μπορεί να οφείλονται στην ιδιοσυγκρασία του ατόμου, σε αναμενόμενες
μεταβάσεις του κύκλου ζωής, σε τραυματικά γεγονότα, στην ανάπτυξη του ατόμου,
στην ψυχοπαθολογία αλλά και σε ψυχιατρικές καταστάσεις.
Η ευαλωτότητα στην κρίση δεν είναι προκαθορισμένη, καθώς κάθε άτομο,
κάθε παιδί το βιώνει διαφορετικά, ανάλογα πάντα με το γνωστικό υπόβαθρο , τα
γνωστικά σχήματα, τα βιώματα και την υποκειμενικότητα του. Οι προστατευτικοί
παράγοντες προς το πεδία σε θέματα κρίσης, τόσο στο σχολικό χώρο όσο και στην
καθημερινότητα εντοπίζονται σε επίπεδο ατόμου, οικογένειας και σχολείου, αφού
όλα αυτά αλληλοεξαρτώνται και αλληλοεπηρεάζονται.
Το άτομο οφείλει να προσπαθεί να διατηρεί τις διαπροσωπικές του σχέσεις
, να τις ενισχύει και να τις καλλιεργεί, να έχει θετική αυτοαντίληψη και ικανότητα
ευελιξίας και επίλυσης προβλημάτων. Βέβαια αρωγός του ατόμου για να επιτευχθούν
και κατακτηθούν τα παραπάνω είναι η γονική φροντίδα και στήριξη, η γονική
επίβλεψη και ρύθμιση κανόνων πειθαρχίας- ορίων. Ακόμη, η εμπιστοσύνη, η αποδοχή
και στήριξη από τους σημαντικούς άλλους της ζωής του ατόμου καθώς και η εμπλοκή
των γονέων στην εκπαίδευση του παιδιού.
Από την άλλη πλευρά το σχολείο οφείλει να διδάσκει στο άτομο τον
αυτοέλεγχο. Καθοριστικό ρόλο παίζουν οι θετικές σχέσεις εκπαιδευτικών –
μαθητών- γονέων. Ακόμη, το σχολείο συμβάλλει στην εκμάθηση κοινωνικών
δεξιοτήτων στο άτομο, στήριξης και φροντίδας. Ο εκπαιδευτικός
οφείλει να βοηθάει τους μαθητές καθοδηγώντας τους να ξεπεράσουν την οποιαδήποτε
κρίση βιώνουν. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι πολύ σημαντικός ιδίως όταν έχει
ενεργό ρόλο. Επιπλέον, να προσπαθεί να ενισχύει αυτά τα παιδιά και φυσικά να
συνεργαστεί με την οικογένεια για την καλύτερη δυνατή διαχείριση της κρίσης.
Καλό θα ήταν να υπάρχουν προγράμματα
ευαισθητοποίησης για τους διευθυντές και τους εκπαιδευτικούς των σχολείων και
εξειδικευμένη κατάρτιση, σε τέτοιου είδους θέματα, δηλαδή περιγραφής των
πιθανών αντιδράσεων σε μια κρίση, τεχνικών αντιμετώπισης και υπηρεσιών
υποστήριξης των παιδιών. Οι εκπαιδευτικοί έτσι θα είναι προετοιμασμένοι και
γνώστες του χειρισμού των κρίσεων, καθώς θα έχουν και την δυνατότητα
συνεργασίας με σχολικούς ψυχολόγους.
Γνωρίζοντας λοιπόν και εντοπίζοντας από νωρίς τους παράγοντες που
καθιστούν το παιδί ευάλωτο σε κρίσεις, τόσο στην σχολική τάξη όσο και έξω από αυτή,
στόχος είναι να λειτουργήσουμε προληπτικά και να καταφέρουμε να μειώσουμε τα
περιστατικά αυτών, να ενισχύσουμε την ψυχική ανθεκτικότητα των παιδιών,
μαθητών, εφήβων, πολιτών μας για να διαχειριστούν το κρίσιμο γεγονός
αποτελεσματικά.
Επιμέλεια : Λάλου Σπυριδούλα – Μαρία
Καλαματιανού Αμαλία
Εκπαιδευτικοί
ΠΗΓΕΣ:
Χρυσή Γ.Χατζηχρήστου «Διαχείριση
των κρίσεων στην σχολική κοινότητα»
Caplan,1994.Slaikeu1990.Allen,Jerome,White,Marston,Pope,&Rawlins,2002.Brock,
Sandoval,&Lewis, 2005
Πρώτη(1) δημοσίευση:11/10/2017,"Ο κόσμος γύρω μας",http://www.kosmonea.gr/
Δεύτερη(2) δημοσίευση:24/10/2017,"e-ΠΡΟΣΩΠΟ", τεύχος 6ο, σελ.33-34, http://www.protasi.org.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου