Η αυτο-αντίληψη των παιδιών

Η αυτοαντίληψη είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης διάφορων παραγόντων και αποτελεί τη γνωστική πλευρά της αυτογνωσίας. Θα λέγαμε είναι η εσωτερική απεικόνιση του εαυτού μας. H αυτοαντίληψη, σύμφωνα με τον Purkey (1988), αποτελεί τη γνωστική πτυχή του εαυτού. Το σύνολο των πεποιθήσεων,απόψεων και στάσεων που διαμορφώνει το παιδί  για τον εαυτό του. 

Οι αναπαραστάσεις που σχηματίζει το παιδί μπορεί να είναι θετικές ή αρνητικές. Συστατικά στοιχεία της αυτοαντίληψης θεωρούνται ο κοινωνικός περίγυρος, οι αξίες, οι ικανότητες αλλά και οι στόχοι.

Τα στοιχεία που περιέχονται στην αυτοαντίληψη είναι:

·         η κοινωνική ταυτότητα

·         οι προδιαθέσεις

·         τα σωματικά χαρακτηριστικά

Μπορεί να διακριθεί σε σωματική (σωματικές ικανότητες / εξωτερική εμφάνιση), κοινωνική (σημαντικοί άλλοι) και ακαδημαϊκή (εικόνα για τον ακαδημαϊκό εαυτό). Η διαμόρφωση της αυτοαντίληψης υπόκειται σε συνεχείς επιδράσεις και αναπτύσσεται δυναμικά.

Αρχίζει από τους πρώτους μήνες της ζωής του ανθρώπου, συνεχίζει κατά την παιδική και εφηβική ηλικία και σταθεροποιείται κατά την ώριμη ηλικία. Οι παράγοντες διαμόρφωσης της αυτοαντίληψης είναι η οικογένεια, το σχολείο, οι φίλοι και το κοινωνικό περιβάλλον.

Το νήπιο διαπιστώνει από πολύ νωρίς ότι αποτελεί ξεχωριστή φυσική οντότητα. Η σωματική εικόνα σχηματίζεται νωρίς όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι τα βρέφη (8-9 μηνών) είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη. Οι βαθμιαίες σωματικές αλλαγές που γίνονται κατά την παιδική ηλικία αφομοιώνονται εύκολα στη σωματική εικόνα. 

Η αυτοαντίληψη γίνεται όλο και περισσότερο πολύπλευρη καθώς προχωράμε από την παιδική ηλικία στην ενηλικίωση και το άτομο έχει πλέον την δυνατότητα να αυτοαξιολογείται. Ειδικότερα για ένα μαθητή η αυτοαντίληψή του περιλαμβάνει ένα σύνολο διαφόρων χαρακτηριστικών όπως είναι η επίδοση του στο σχολείο με βάση την ικανότητά και την προσπάθειά του.

Επιμέλεια: Καλαματιανού Αμαλία

Εκπαιδευτικός 

Follow & Like : Teacher's Blog

Βιβλιογραφία

Λεονταρή, Α. (1998).Αυτοαντίληψη. Αθήνα: Ελληνικά γράμματα.

Ματσαγγούρας Η. (1983), Αυτοαντίληψη- Αυτοεκτίμηση και μάθηση: Θεωρία και Παιδαγωγικές Συνεπαγωγές

ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΥ, Χ. (2004). Πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης. Κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο. Αθήνα: Τυπωθήτω – Γεώργιος Δαρδανός.