Οι Πανελλήνιες είναι οι σημαντικότερες εξετάσεις της ζωής σου...not!!

            Άλλη μια σχολική χρονιά ολοκληρώθηκε και μαζί με αυτήν έκλεισε για πολλούς μαθητές ο κύκλος της φοίτησης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Οι αγαπημένοι μας απόφοιτοι Λυκείου λοιπόν αναμένουν με αγωνία τα αποτελέσματα. Σε λίγο καιρό θα γνωρίζουν τα μόρια εισαγωγής τους και τις πιθανότητες εισαγωγής τους στις σχολές της αρεσκείας τους. Μιλώντας εμπειρικά κάπου εδώ πρέπει να επισημάνω ότι θα ακολουθήσουν στιγμές βαθύτατης συγκίνησης, χαράς, ανακούφισης, υπερηφάνειας αλλά και λύπης, απογοήτευσης, διάψευσης προσδοκιών, ματαίωσης, κλάματος. Άλλωστε ο καθένας από εμάς βιώνει την επιτυχία ή την αποτυχία με τον δικό του μοναδικό τρόπο, για να μην αναφερθούμε στο τί θεωρεί ο καθένας επιτυχία ή αποτυχία..άλλο ένα μεγάλο κεφάλαιο-κόλαφος για το θέμα των Πανελληνίων.

            Ας καταρρίψουμε μαζί έναν έναν τους μύθους… Ξεκινώντας από τον βαθμό δυσκολίας σίγουρα πρόκειται για μια μορφή εξετάσεων που προϋποθέτει προσωπική προσπάθεια,

προετοιμασία και οργάνωση από τον μαθητή αλλά και ψυχολογική και συναισθηματική στήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον. Η προετοιμασία αυτή χρόνια τώρα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ταυτίζεται με μια τουλάχιστον διετή πορεία, όπου ο μαθητής καλείται να απομνημονεύσει έναν σημαντικό όγκο ύλης, να αναπτύξει κριτική ικανότητα, να δοκιμαστεί με διαγωνίσματα προσομοίωσης και επαναλήψεις και να καταθέσει τη γνώση, τους κόπους και την ψυχή του σε μερικές κόλλες χαρτί από τις οποίες εσφαλμένα θεωρεί ότι κρίνεται ο ίδιος και η ζωή του. Από την άλλη, να μην ξεχνάμε τους γονείς που αγωνιούν για το μέλλον των παιδιών τους και δαπανούν τα μέγιστα του οικογενειακού εισοδήματος για να δουν τα παιδιά τους φοιτητές.

            Και τώρα ας περάσουμε στον δεύτερο μύθο…”Δεν πέρασα σε υψηλόβαθμη σχολή ή σε ΑΕΙ ή στην πρώτη μου επιλογή…απέτυχα!” “Φρόντισε να περάσεις με την πρώτη..μην πληρώνουμε πάλι φροντιστήριο”, “Μα γιατί βρε παιδάκι μου δεν διάβασες λίγο παραπάνω; Καημό το έχουμε να σε καμαρώσουμε δικηγόρο..να κάνεις όσα εμείς δεν μπορέσαμε”, “Δες τον ξαδερφό σου με την πρώτη Ιατρική..και εσύ τίποτα..”, “Διάβασε να περάσεις σε μια σχολή..να γίνεις κάτι στη ζωή σου”, “Επαρχία; Αποκλείεται..Δεν μπορώ να πληρώνω..ξαναδώσε!” “Εγώ αν δεν περάσω με την πρώτη, δεν ξαναδίνω, δεν το ξαναπερνάω, θα γελάνε οι φίλοι μου με τα χάλια μου”. Ναι..για τα στερεότυπα μιλώ και προς αποφυγή παρεξηγήσεων τα στερεότυπα δεν πηγάζουν από το παιδί, τον γονέα ή τον γνωστό τους αλλά από την ελληνική κοινωνία συλλήβδην και δυστυχώς ακόμα φυτρώνουν ανάμεσά μας και πνίγουν τα όνειρα και τις ελπίδες του νέου για το μέλλον του, γίνονται τροχοπέδη και πλήττουν την ψυχολογία του, ενίοτε τις επιδόσεις του, την αυτοεκτίμησή του και γιατί όχι; και το κοινωνικό του γόητρο.

            Αν λοιπόν συλλογικά δεχτούμε πως οι Πανελλήνιες είναι μεν μια πρώτη σημαντική δοκιμασία σε ένα κομβικό, μεταβατικό στάδιο για τον έφηβο, αλλά έχουν έναν αδιάβλητο όχι όμως και πάντα δίκαιο τρόπο εξέτασης και βαθμολόγησης, αν δεχτούμε ότι οι αστάθμητοι παράγοντες, όπως το άγχος, η κούραση, η τύχη -πόσοι άλλωστε από εμάς ευχόμασταν “να πέσουν” αυτά που είχαμε διαβάσει περισσότερο ή μας άρεσαν ή τα κατανοούσαμε ευκολότερα;- υπάρχουν και θα υπάρχουν καθορίζοντας το τελικό αποτέλεσμα, αν δεχτούμε ότι οι εξετάσεις αυτές δεν αξιολογούν την ευφυΐα ή τις ικανότητες των μαθητών, παρά μόνο την επιτυχία τους στο συγκεκριμένο σύστημα εξετάσεων, αν δεχτούμε ότι είναι βαθιά ανταγωνιστικές, καθώς εξετάζουν πλήθος μαθητών από τα μεγάλα αστικά κέντρα έως και τα ακριτικά χωριά, αν δεχτούμε ότι οι εξετάσεις αυτές δεν είναι άπαξ, αλλά επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο δίνοντας στους νέους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν εκ νέου στη διαδικασία και να κατακτήσουν τον επιθυμητό στόχο, τότε το συμπέρασμα είναι πέραν από εύλογο. Οι Πανελλήνιες είναι σημαντικές αλλά όχι οι σημαντικότερες εξετάσεις που θα δώσει ένα παιδί στην ζωή του και εγώ τουλάχιστον ως φιλόλογος και συνοδοιπόρος σε αυτό το ταξίδι της προετοιμασίας δεν παραλείπω να το υπενθυμίζω ανελλιπώς στους μαθητές- επίδοξους μελλοντικούς φοιτητές μου.

            Ωστόσο, εκτός της συμβολής των εκπαιδευτικών που είναι άκρως σημαντική, αφού καλούνται να προετοιμάσουν και να καθοδηγήσουν τους μαθητές στην εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ή όχι, ακρογωνιαίος λίθος είναι και παραμένει το οικογενειακό περιβάλλον. Οι γονείς από την δική τους πλευρά παραστέκονται στους νέους σε όλους τους τομείς και βιώνουν μαζί τους αυτή την ψυχοφθόρα διαδικασία. Συμβουλευτικά, ο διάλογος δημιουργεί στο νέο εύφορο έδαφος, ώστε να εκφράσει ελεύθερα τις επιθυμίες και τα όνειρά του χωρίς τον φόβο της απόρριψης. Παράλληλα, η παροχή κινήτρων και η θέση ξεκάθαρων στόχων ανάλογα με τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα του νέου ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και την συναισθηματική και ηθική του ωρίμανση. Η αποφυγή της εγωκεντρικής συμπεριφοράς και η άρση του δογματισμού εκ μέρους των γονέων είναι καταλυτικές σε αυτή την ευαίσθητη περίοδο που διανύει το κάθε παιδί. Για παράδειγμα, εάν το παιδί δεν επιθυμεί την εισαγωγή του σε κάποια υψηλόβαθμη σχολή ή σε οποιαδήποτε σχολή, τότε κάντε ένα βήμα πίσω και σκεφτείτε πως το παιδί είναι η συνέχειά σας αλλά όχι ο δρόμος για να εκπληρωθούν τα δικά σας όνειρα και προσδοκίες. Ευκαιρίες υπάρχουν και δεύτερες και τρίτες και αν δεν υπάρχουν, μπορείτε να τις δημιουργήσετε μαζί αρμονικά σε ένα υγιές οικογενειακό κλίμα καλλιεργώντας τα ιδιαίτερα ταλέντα και τις κλίσεις του νέου. Άλλωστε, να θυμάστε πως ο βραβευμένος με αστέρι Michelin chef, ο καταξιωμένος μουσικός, ο διάσημος ηθοποιός, ο Ολυμπιονίκης, ο επιτυχημένος επιχειρηματίας, ο μηχανικός αυτοκινήτων κ.α δεν είναι απαραίτητα και επιτυχόντες σε Ανώτατη Σχολή.

            Από την άλλη, στους αγαπητούς μαθητές, που ονειρεύονται ή μη την φοιτητική ζωή, λέμε ζήστε με όλη σας την ψυχή αυτή την πορεία της σχολικής ζωής, αγαπήστε τη γνώση, καλλιεργήστε μέσα σας την παιδεία, γίνετε ο καθρέφτης μιας νέας εποχής και φορείς καινοτόμων ιδεών που θα αλλάξουν την κοινωνία οδηγώντας της στην πρόοδο. Χαράξτε τον δικό σας δρόμο με σύνεση, επιθυμία για μάθηση, διαρκή προσπάθεια, όραμα, αγάπη, θετική διάθεση, σεβασμό, αλληλεγγύη και όσο και αν δεν το πιστεύετε η ζωή δεν τελειώνει με τις Πανελλήνιες, ίσα ίσα τότε αρχίζει μια νέα περίοδος ιδιαίτερα εποικοδομητική για εσάς, είτε βρίσκεστε εντός σχολών, είτε όχι.

            Τέλος, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως δεν καθορίζεται η ακαδημαϊκή σας πορεία από αυτή τη διαδικασία. Πολλοί είναι εκείνοι που ολοκλήρωσαν τις προπτυχιακές τους σπουδές και δεν ασχολήθηκαν ποτέ με το αντικείμενο αυτό ή δεν κατόρθωσαν ποτέ να γίνουν άριστοι και καταξιωμένοι επιστήμονες ή ακόμα στη διάρκεια των σπουδών τους έδωσαν κατατακτήριες εξετάσεις και μεταπήδησαν σε άλλη σχολή. Άλλοι τόσοι δέ εγκατέλειψαν τις σχολές της πρώτης τους επιλογής και κυνήγησαν τις πιο βαθιές τους επιθυμίες. Όλοι αυτοί, άνθρωποι με τις δικές τους ιστορίες ανάμεσά μας δεν βγήκαν χαμένοι σας διαβεβαιώ. Από καρδιάς τύχη αγαθή όχι στον “στίβο των Πανελληνίων” μόνο , αλλά και στον “στίβο της ζωής”.        

 Επιμέλεια:

 Χριστίνα Γιαννιώτη,

 Φιλόλογος

Follow & Like : Teacher's Blog