Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε την παιδική επιθετικότητα;

Κάποιες εκδηλώσεις στη συμπεριφορά του παιδιού το δυσκολεύουν να αναπτύξει διαπροσωπικές σχέσεις στο κοινωνικό αλλά και στο οικογενειακό του περίγυρο. Μια από αυτές τις εκδηλώσεις είναι η επιθετικότητα. Σε μια γενική προσέγγιση η επιθετικότητα είναι εκείνη η συμπεριφορά που εκδηλώνεται με βίαιες πράξεις, οι οποίες έχουν στόχο να προκαλέσουν σωματικό ή ψυχικό πόνο σε κάποιον άλλο ή και στο ίδιο το άτομο. 

Υπάρχουν πολλές μορφές βίας, η σωματική, η λεκτική, η ψυχολογική, οι οποίες μπορεί να εμφανίζονται και σε συνδυασμό. Βασική προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί μια συμπεριφορά βίαιη είναι η πρόθεση της!

Η εμφάνιση του θυμού

Εκδηλώσεις θυμού, μπορεί να αρχίσουν από πολύ νωρίς, ακόμα και από τους πρώτους μήνες ζωής του παιδιού. Στα μικρά παιδιά, οι εκδηλώσεις αυτές δεν κατευθύνονται προς κάποιον άλλο αλλά είναι αυτοκαταστροφικές.

Αρχικά, το παιδί θα προσπαθήσει να επικοινωνήσει τον θυμό του μέσα από το κλάμα. Μετά το πρώτο έτος αρχίζουν τα ξεσπάσματα και οι εκρήξεις οργής. Το παιδί μπορεί να αρχίσει να χοροπηδάει πάνω κάτω, να τραβάει τα μαλλιά του, να δαγκώνει τα δάχτυλα του, να «χτυπιέται» στο πάτωμα και να ουρλιάζει. Αργότερα τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι μπορούν να στρέψουν τις ενέργειες τους προς τους άλλους και ότι μπορεί να γίνουν η αιτία της στεναχώριας ή του πόνου κάποιου τρίτου. Τότε αρχίζει η επιθετική συμπεριφορά.

Σχολικός εκφοβισμός  (bullying)

O εκφοβισμός, σύμφωνα με τον Olweus, αναφέρεται σε βίαιες, επιθετικές πράξεις που ασκούνται επανειλημμένα προς συγκεκριμένα παιδιά και στόχο έχουν να προκαλέσουν ψυχικό ή σωματικό πόνο και τελικά να τα υποτάξουν. Όπως είναι φυσικό, η διαδικασία αυτή δημιουργεί θύτες και θύματα και οι συνέπειες και στις δύο κατηγορίες παιδιών είναι πολλές. Εξαιτίας του εκφοβισμού αναπτύσσονται ποικίλα ψυχολογικά προβλήματα και συχνά απαιτείται η παρέμβαση ειδικού.

Διάβασε επίσης: Σχολικός εκφοβισμός

Τα αίτια της επιθετικότητας

Τα αίτια της επιθετικότητας είναι πολλά και ποικίλουν ανάλογα με την περίπτωση. Ενδεικτικά :

·       η επιθετικότητα των γονέων που λειτουργούν ως πρότυπα μίμησης

·        η υπερβολική αυστηρότητα αυτών

·       οι συχνές τιμωρίες των παιδιών

·       ή αντίθετα η υπερβολική τους αδιαφορία

·       οι εντάσεις μέσα στην οικογένεια

·       το διαζύγιο με  έντονη αντιδικία

·       οι προτροπές του στυλ «να χτυπάς και εσύ, μη κάθεσαι και τις τρως, όταν σε χτυπάνε θα χτυπάς και εσύ για να υπερασπιστείς τον εαυτό σου»

·       το άγχος μέσα στην οικογένεια κ.α.

Διάβασε ακόμη: Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου έχει πέσει θύμα Bullying και τι να κάνω;

Όποιο όμως και αν είναι το σημείο εκκίνησης της επιθετικής συμπεριφοράς ενός παιδιού, το σημαντικό είναι ότι το παιδί θα ξεσπάσει με βία προς τον εαυτό του, σε άλλα πρόσωπα ή αντικείμενα γιατί νιώθει έντονο θυμό και ψυχική ένταση, και έτσι ψάχνει  διεξόδους και ευκαιρίες να τα εκτονώσει.

Υπάρχει ενδεχόμενο η επιθετική συμπεριφορά με την πάροδο της ηλικίας να υποχωρήσει, αν το παιδί ζει σε ένα σταθερά υποστηρικτικό περιβάλλον, έχει όρια και μαθαίνει τρόπους κοινωνικής και αποδεκτής συμπεριφοράς. Αν όμως η επιθετική συμπεριφορά επιμένει και κορυφώνεται καλό θα ήταν να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό για να μπορέσετε να βοηθήσετε το παιδί σας και να μην καθιερωθούν τέτοιου είδους συμπεριφορές.

 Οι σκέψεις ενός μαθητή για την κοροϊδία στον κόσμο

Επιμέλεια: Λάλου Σπυριδούλα Μαρία

Εκπαιδευτικός

Follow & Like: Teacher's Blog